Gaspıralı’nın kendisini anlattığı aşağıdaki metin, onun çok kullandığı kelimelerden
tasarlanmıştır:
Ben (384) İsmail Gaspıralı,
Tercüman (384) gazetesinde (479), kitap (324) ve (13.981) hikâyelerimde (148) en (525) çok (615) kadın
(537) meselelerini (378), ata (137) lisanı (840), ana dili (79) güzel (420) Türkçemizi (529), kız (395) ve
oğlan (77) çocuklarının (92) tahsilini (792), mektepleri (1.062), şakirtleri (166), talebeleri (231)
medrese (580), şkola (205), maarif (442) ve (13.981) muallim (431) hususlarını (222) yazmaya (745) gayret
(313) ettim (5.836).
En (525) çok (615) Türk (387) dedim (896) , Türkçe (261) işledim (176), Türk (387) diline (614) hizmet (345)
ettim. (5.839)
Bu (3.683) hususlarda (222) ne (1.285) işe (890) koyulalım (197), ne (1.285) çare (184) bulalım (1.469) diye
(44) çalışmaya (248) koyuldum (197). N’işleyelim (61) de (1.197) dilimizi (614) şivelerin (221) üstünde
edebî lisan (168) ve (13.981) edebiyata (248) malik (53) hâle (1.595) getirelim (300) efkârına (381) düşüp
(199) bu (3.683) suale (239) cevap (131) ve (13.981) çare (184) bulmaya (1.469) yola (688) çıktım (248).
Çok (615) ülke (249), şehir (330), vilayet (333) gezdim (56), gördüm (1.659). Halkımıza (307) Avrupa’dan
(387), Afrika’dan (33) Amerika’dan (32) ve(13.981) bütün (229) dünya (333) ahalisinin (360) nizam (247)
ve (13.981) maişetinden (317) hayli (489) malumat (347) verdim (802). Milletimizin (647) dünyadaki (333)
medeniyet (305) ve terakki (341) yolunda (688) ileri (268) gitmesi (439) için (1.085) okuyup (933)
yazmaktan (745) gayri (255) bir (5.030) çaresi (184) olmadığını (8.738) da (1.197) usulünce (789) yazdım
(745), söyledim (404). İlimden (284) bahis (124) ettim (5.839) ve (13.981) hakikati (209) gösterdim (426).
Bildiğim (961) kadar (1.049) türlü (357) hususları (222) yazı (250) ile (3.441) bildirdim (97). Bu (3.683)
büyük (876) işlerde (890) biraz (162) yalnız (308) kaldım (856).
Türk (487) milleti (647) var (695) ve (13.981) beraber (262) olsun (8.738) diye (44) çok (615) uğraştım (55).
Sözlerim (379) anlaşılmıştır (332) zannederim (46). Öyle (37) değil (1.165) mi? (280)